Balans van een aantal extreem zonnige maanden op een rij
Na maanden van aaneengesloten zonneschijn is er nu eindelijk een kentering in het weerbeeld gekomen. De regen waar veel boeren zo naar smachtten, is eindelijk gearriveerd. Een mooi moment om de balans op te maken van deze uitzonderlijk zonnige periode.Wat raakt een mens snel gewend aan heerlijk weer! Na maandenlange aaneengesloten periodes met niets dan zon van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat voelt het gek om weer ‘gewoon’ Hollands weer te beleven zoals ‘wisselvallig met hier en daar een bui’.
De zonnepanelen zullen in ieder geval blij zijn dat ze eindelijk weer eens schoongespoeld worden, maar zelfs zonder deze poetsbeurt hebben ze de afgelopen maanden ongetwijfeld ook bij u record hoeveelheden energie opgewekt. Laten we eens kijken hoe het was.
Recordhoeveelheid zon
De hoeveelheid zonneschijn was fenomenaal. Onderstaand plaatje geeft het aantal uren zonneschijn per dag aan in de periode van 1 maart t/m 26 mei dit jaar, gemeten in De Bilt (bron: KNMI). De blauwe balken geven de maximaal mogelijke duur per dag aan; deze neemt toe in de tijd omdat de dagen steeds langer worden. Geel is het gemeten aantal uur zon per dag. Het is meteen duidelijk dat de zon bijna elke dag van ’s ochtends tot ’s avonds heeft geschenen.
De hoeveelheid geel in dit plaatje laat zien hoeveel zon er de afgelopen tijd was (bron: KNMI)
Als we dit plaatje vergelijken met dezelfde periode vorig jaar dan is het verschil meteen duidelijk: In het plaatje van 2024 hieronder is een stuk minder geel te zien:
Véél minder geel te zien in dezelfde periode in 2024 (bron: KNMI)
De uitbundige zonneschijn zorgde voor recordhoeveelheden schone zonnestroom in het net. Op meerdere momenten was er zóveel zon dat heel Nederland van voldoende stroom kon worden voorzien met alleen maar de productie van zonnepanelen.
Drie dagen met negatieve stroomprijzen
Zo’n enorm aanbod zorgde voor lage prijzen op de EPEX spot markt, en dus lage prijzen voor wie een dynamisch energiecontract heeft. Er waren zelfs een aantal dagen met negatieve prijzen, namelijk: 27 april, 1 mei en 11 mei. Op 11 mei dook de prijs zelfs even naar -27 cent per kWh (zie grafiek)! Op zo’n dag loont het de moeite om de zonnepanelen tijdelijk uit te schakelen, ook al komen die dagen slechts heel sporadisch voor.
Negatieve all-in stroomprijs op 11 mei 2025 (bron: Energy Zero)
Het zou beter zijn als de omvormer zelf automatisch zou uitschakelen bij negatieve stroomprijzen, in plaats van dat u dat handmatig moet doen. En als het systeem ook elektrische auto’s zou laden, warmtepompen zou bedienen en batterijen zou laden op basis van wisselende stroomprijzen, zou het helemáál top zijn! Omvormerfabrikant SMA is er hard mee bezig: in Duitsland zijn ze inmiddels zo ver (met de lancering van een samenwerking tussen SMA en energieleverancier Lichtblick), en bij ons moet het in het derde kwartaal van dit jaar gebeuren, voor mensen met een systeem inclusief Sunny Home Manager. In tegenstelling tot de Duitse situatie zullen Nederlandse consumenten met SMA systemen niet gebonden zijn aan één specifieke energieleverancier. Zodra er meer over wordt bekendgemaakt, laten we het u meteen weten.
Onbalansmarkt blijft achter
De verdiensten op de markt voor onbalans zijn de afgelopen maand niet heel bijzonder geweest. Misschien lag het eraan dat het energie-aanbod op al die wolkenloze dagen heel voorspelbaar was: de onbalans-markt moet het tenslotte juist hebben van verkeerde voorspellingen, waardoor op het laatste moment vermogen bij- of afgeschakeld moet worden. Energieleverancier Frank Energie toont in hun app voor elke dag de zogenaamde ‘handelsindex’. U vindt deze door in de app te klikken op ‘Slim huis’, vervolgens op uw ‘thuisbatterij’ en tenslotte op ‘handelsresultaten’.
In de Frank Energie app kunt u per maand of per dag de ‘handelsindex’ vinden, bijvoorbeeld voor 25 mei 2025 was die 26. Hoe hoger de index, des te meer geld is er op de onbalans markt te verdienen; de gemiddelde indexwaarde is 100
Als we de handelsindex voor elke dag in een grafiek zetten, krijgen we dit:
De handelsindex over de afgelopen maanden bleef duidelijk onder het gemiddelde, met slechts een handvol uitschieters (bron: Frank Energie)
Frank Energie baseert de verwachte opbrengst in een jaar op een gemiddelde handelsindex van 100. Het is duidelijk dat de handelsindex de laatste maanden op veruit de meeste dagen ver onder het gemiddelde lag, een paar uitschieters daargelaten. Hierdoor vielen de inkomsten die mensen met een thuisbatterij op de onbalans-markt konden verdienen, nogal tegen.
Hete zomer 2025?
Het zou goed kunnen dat de onbalans-markt weer wat aan gaat trekken de komende tijd, want de vooruitzichten kondigen meer wisselvallig weer aan. Verder worden de dagen natuurlijk nog íets langer, waardoor de zonnepanelen nog net iets meer zouden kunnen produceren, hoewel de langste dag van het jaar al snel in zicht komt. Veel meer dagen met negatieve stroomprijzen verwachten we niet: vorig jaar kwam het na de meimaand nog maar één dag voor dat de prijzen onder nul doken.
Wat wèl goed mogelijk is, is dat het een hete zomer wordt. Onderzoekers van het Max Planckinstituut in Duitsland hebben aangetoond dat een opeenhoping van warmte in de Atlantische Oceaan een aantal jaren later leidt tot bovengemiddeld hete zomers in Europa. Op basis van dat onderzoek luidt de voorzichtige conclusie dat de zomer van 2025 ook weer best eens heet zou kunnen worden.
Het vooruitzicht op een hete zomer is een mooie reden om te investeren in wat verkoeling, nietwaar? Zonnepanelen op het dak verlagen de temperatuur op zolder, en onze airco systemen van Daikin zorgen, naast warmte in de winter, voor een fris binnenklimaat in de zomer. Wacht dus niet totdat het te heet is om de telefoon op te pakken; we staan klaar om u te helpen!