Zonnepanelen tijdelijk uitzetten als de stroomprijs negatief is
Met al die zonnepanelen en windmolens die de afgelopen jaren in Nederland zijn geïnstalleerd, raakt het elektriciteitsnet op zonnige en winderige verzadigd met schone stroom. Het gevolg is dat de spotprijzen voor elektriciteit op momenten van veel aanbod oin elkaar storten. Hoog aanbod en zwakke vraag kunnen er zelfs voor zorgen dat de stroomprijzen soms onder nul zakken.
Negatieve stroomprijzen: wat houdt het in?
Die negatieve stroomprijzen zorgen voor heel wat berichten in de media. Want als de stroomprijs negatief is, dan zou je in principe betaald worden als je stroom verbruikt, in plaats van zelf voor de stroom te moeten betalen. Voor sommige mensen is dat een reden om over te stappen van een vast energiecontract (met vaste prijzen per kilowattuur), naar een ‘dynamisch’ energiecontract, met prijzen die per uur veranderen en gebaseerd zijn op de marktprijzen voor elektriciteit.
Zonnepanelen uitzetten als oplossing
Mensen met een dynamische energiecontract èn zonnepanelen op het dak hebben nog een extra reden om te letten op negatieve stroomprijzen. Want een negatieve prijs voor afname van stroom betekent in principe ook een negatieve prijs voor teruglevering van stroom: voor elke kWh die u terug naar het net laat vloeien, zou u dan geld moeten betalen, in plaats van er geld voor te ontvangen. Echt niet!, denken veel mensen natuurlijk, dan zet ik mijn zonnepanelen wel even uit! Dat is toch een heel logische gedachte?
Als de stroomprijs negatief wordt, dan is het logisch om de zonnepanelen even uit te zetten. Maar let op: het gaat dan wel om de ‘all-in’ prijs die negatief moet zijn, en niet slechts om de inkoopprijs op de elektriciteit markt. De ‘all-in’ prijs voor stroom is gelijk aan de inkoopprijs plus een aantal belastingen. Dit extra bedrag dat bovenop de inkoopprijs komt, ligt rond de 15 à 18 cent. Dat betekent dat pas wanneer de inkoopprijs voor stroom beneden de min 15 à 18 cent per kWh komt, er echt sprake is van negative stroomprijzen.
Zolang de all-in prijs nog maar iets boven nul uitkomt, heeft het geen zin om de zonnepanelen uit te zetten. De salderingsregeling zorgt ervoor dat elke teruggeleverde kWh precies net zoveel waard is als wat u ervoor moet betalen; zolang de all-in afnameprijs boven nul is, dan is de terugleverprijs dat ook!
-
Wanneer is het slim?
Als de stroomprijs negatief wordt, dan is het logisch om de zonnepanelen even uit te zetten. Maar let op: het gaat dan wel om de ‘all-in’ prijs die negatief moet zijn, en niet slechts om de inkoopprijs op de elektriciteit markt. De ‘all-in’ prijs voor stroom is gelijk aan de inkoopprijs plus een aantal belastingen. Dit extra bedrag dat bovenop de inkoopprijs komt, ligt rond de 15 à 18 cent. Dat betekent dat pas wanneer de inkoopprijs voor stroom beneden de min 15 à 18 cent per kWh komt, er echt sprake is van negative stroomprijzen.
-
En wanneer niet?
Zolang de all-in prijs nog maar iets boven nul uitkomt, heeft het geen zin om de zonnepanelen uit te zetten. De salderingsregeling zorgt ervoor dat elke teruggeleverde kWh precies net zoveel waard is als wat u ervoor moet betalen; zolang de all-in afnameprijs boven nul is, dan is de terugleverprijs dat ook!
Op het plaatje hierboven ziet u links de kale stroomprijzen voor 13 april 2024. Tussen 11 en 17 uur zijn de prijzen negatief. Maar als u het schuifje rechtsboven zet op ‘toon all-in prijs’, dan blijkt dat er op geen enkel moment gedurende dag werkelijk van negatieve afnameprijzen sprake is geweest.
U kunt uw zonnepanelen op verschillende manieren 'uitzetten', zoals bijvoorbeeld door simpelweg de stroom aan AC zijde te verbreken (zie onder). Op zich kan dat geen kwaad, maar het is alsof u een huishoudelijk toestel uit zou zetten door de stekker uit het stopcontact te trekken in plaats van op de 'uit' knop te duwen. Een betere manier is om de omvormer uit te zetten via de software. Door aan de omvormer de opdracht: 'stop' te geven, gaat het toestel iets geleidelijker uit. Voor SMA omvormers die rechtstreeks met ennexOS communiceren (zonder de tussenkomst van een Sunny Home Manager) hebben we daarvoor een handig stappenplan gemaakt.
Dynamische tarieven die zó laag zijn dat het de moeite waard is om zonnepanelen uit te zetten, dat komt dus niet zo vaak voor. Maar mòcht het nou eens voorkomen, dan is het goed om te weten hoe u de zonnepanelen ‘uit kan zetten’. Uitzetten gaat altijd via de omvormer: als deze uit staat, dan wordt er ook geen stroom uit de panelen opgewekt. U kunt de omvormer handmatig uitschakelen als u in de buurt bent.
Voor SMA omvormers kunt u het beste de omvormer aan de AC-kant uitzetten. Als er een ‘werkschakelaar’ bij de omvormer is gemonteerd, zoals in het plaatje, dan kunt u die uitzetten. Anders kunt u de ‘groep zonnestroom’ in de meterkast omlaag zetten.
SolarEdge omvormers kunt u het beste uitzetten door het pinnetje dat links aan de onderkant zit van 1 naar 0 te zetten.
Kunnen zonnepanelen ook op afstand worden uitgezet?
Op afstand uitzetten is soms ook mogelijk, maar niet altijd. We zetten hier de mogelijkheden op een rijtje.
U kunt de omvormers automatisch laten uitschakelen via de ‘MySolarEdge’ app. De uitleg wordt gegeven in dit filmpje op Youtube. Vergeet niet om de extra kosten per kWh op te geven (m.a.w. het verschil tussen de inkooprijs en de all-in prijs)!
SMA omvormers kunnen weliswaar niet via Sunny Portal uit worden gezet, maar als er een Sunny Home Manager is geïnstalleerd, kunt u wel via Sunny Portal de teruglevering op 0 zetten. Dan wordt er nog wel stroom geproduceerd door de zonnepanelen, maar niet méér dan er op dat moment in de woning wordt verbruikt. Als er batterijen in het systeem staan, dan gaat eventueel overschot naar de batterijen Er vindt daardoor geen teruglevering plaats naar het net. Dit bereikt u door in de Sunny Portal te gaan naar ‘Configuratie’, vervolgens naar ‘Installatie-eigenschappen’ en dan naar het tabblad ‘parameters’. Scroll helemaal naar benden en klik op ‘bewerken’. Onder het kopje ‘Bewerking van de teruglevering van werkelijk vermogen’ kunt u vervolgens instellen dat er 0 kW (of 0%) wordt teruggeleverd. Vergeet niet om onderaan de pagina op ‘opslaan’ te klikken. Wanneer de stroomprijs weer positief wordt, moet u natuurlijk niet vergeten bovenstaande weer ongedaan te maken! Voor systemen op EnnexOS gaat u naar 'configuratie' en dan naar 'netbeheer'
SMA omvormers op ennexOS kunnen wel op afstand worden uitgezet, maar alleen door iemand met de rol van 'beheerder'. We hebben een stappenplan gemaakt dat u hier kunt vinden met screenshots van de mobiele telefoon. Het werkt door in het ennexOS portaal in te loggen en links op het tandwieltje te klikken voor het menu ‘configuratie'. Klik vervolgens op ‘Parameterinregeling Apparaten’. Een blauwe knop verschijnt met de tekst ‘Installatieparameter-assistent’: klik hierop. U komt nu in een menu met drie stappen. In de eerste stap selecteert u de omvormer. In de tweede stap krijgt u een lijst met parameters te zien. Type in de zoekbalk ‘bedrijfstoestand’. Nu verschijnt de ‘Alg. Bedrijfstoestand’, die op de waarde ‘start’ of 'MPP' staat. U kunt deze waarde wijzigen van ‘start’ naar ‘stop’. Door op ‘verder’ en daarna op 'opslaan' te klikken wordt de nieuwe waarde aangenomen: de omvormer gaat uit.
-
Systemen met SolarEdge omvormers
U kunt de omvormers automatisch laten uitschakelen via de ‘MySolarEdge’ app. De uitleg wordt gegeven in dit filmpje op Youtube. Vergeet niet om de extra kosten per kWh op te geven (m.a.w. het verschil tussen de inkooprijs en de all-in prijs)!
-
SMA systemen met een Sunny Home Manager
SMA omvormers kunnen weliswaar niet via Sunny Portal uit worden gezet, maar als er een Sunny Home Manager is geïnstalleerd, kunt u wel via Sunny Portal de teruglevering op 0 zetten. Dan wordt er nog wel stroom geproduceerd door de zonnepanelen, maar niet méér dan er op dat moment in de woning wordt verbruikt. Als er batterijen in het systeem staan, dan gaat eventueel overschot naar de batterijen Er vindt daardoor geen teruglevering plaats naar het net. Dit bereikt u door in de Sunny Portal te gaan naar ‘Configuratie’, vervolgens naar ‘Installatie-eigenschappen’ en dan naar het tabblad ‘parameters’. Scroll helemaal naar benden en klik op ‘bewerken’. Onder het kopje ‘Bewerking van de teruglevering van werkelijk vermogen’ kunt u vervolgens instellen dat er 0 kW (of 0%) wordt teruggeleverd. Vergeet niet om onderaan de pagina op ‘opslaan’ te klikken. Wanneer de stroomprijs weer positief wordt, moet u natuurlijk niet vergeten bovenstaande weer ongedaan te maken! Voor systemen op EnnexOS gaat u naar 'configuratie' en dan naar 'netbeheer'
-
SMA omvormers op het platform ennexOS
SMA omvormers op ennexOS kunnen wel op afstand worden uitgezet, maar alleen door iemand met de rol van 'beheerder'. We hebben een stappenplan gemaakt dat u hier kunt vinden met screenshots van de mobiele telefoon. Het werkt door in het ennexOS portaal in te loggen en links op het tandwieltje te klikken voor het menu ‘configuratie'. Klik vervolgens op ‘Parameterinregeling Apparaten’. Een blauwe knop verschijnt met de tekst ‘Installatieparameter-assistent’: klik hierop. U komt nu in een menu met drie stappen. In de eerste stap selecteert u de omvormer. In de tweede stap krijgt u een lijst met parameters te zien. Type in de zoekbalk ‘bedrijfstoestand’. Nu verschijnt de ‘Alg. Bedrijfstoestand’, die op de waarde ‘start’ of 'MPP' staat. U kunt deze waarde wijzigen van ‘start’ naar ‘stop’. Door op ‘verder’ en daarna op 'opslaan' te klikken wordt de nieuwe waarde aangenomen: de omvormer gaat uit.
Wellicht ten overvloede, maar nogmaals: het zal nog maar zelden de moeite waard zijn om omvormers echt uit te zetten - pas als de ‘all-in’ prijs echt onder nul zakt. Dat gebeurt echt nog maar zelden: dit jaar bijvoorbeeld tot nu toe nog helemaal niet! Maar het is wel prettig om te weten wat er mogelijk is. Er komen steeds nieuwe ontwikkelingen bij; als er weer nieuws is, zullen we u dat zeker laten weten!
Kies een categorie
- Ik heb nog geen zonnepanelen
- Ik heb al zonnepanelen
Zoek uw vraag
Vul een steekwoord in om veelgestelde vragen te doorzoeken
Klik hier voor een overzicht van alle gebruikte termen, met van elke term een korte uitleg.
Begrippenlijst