Europese regels voor zonnestroom systemen
Een aantal jaar geleden traden er nieuwe Europese regels in werking die betrekking hadden op alle productie-eenheden die stroom in het net invoeren. Deze ’Requirements for Generators’, afgekort tot RfG, gelden sindsdien voor alle nieuwe installaties die stroom produceren en in het elektriciteitsnetwerk invoeren, van grote windparken op zee en kerncentrales tot aan bescheiden zonnepanelen systemen op woonhuizen. De nieuwe regels moeten het elektriciteitsnet robuuster en eerlijker maken, door technische eisen op te stellen waar iedereen zich aan moet houden.
Productie-eenheden van stroom zijn in de nieuwe regels onderverdeeld in verschillende typen, aangeduid door de letters A, B, C en D. Installaties met een maximaal vermogen tot 1 MW (Mega-Watt, 1 MW = 1.000 kW) behoren allemaal tot het type A; ook uw eigen zonnestroom installatie thuis valt daaronder. De andere types zijn allemaal vele malen groter.
Overgangsperiode van twee jaar nu ten einde
Bij de invoering van de nieuwe regels twee jaar geleden, werd besloten dat men eerst de certificering en controle voor de grote opwek-eenheden die vallen onder categorie B, C en D, in orde wilde hebben. Voor de type A installaties was er nog geen systeem opgezet, dus werd er nog niks van de installateurs en eigenaars gevraagd. Men sprak af dat deze overgangsperiode 2 jaar zou duren.
Nu is het dan zo ver: iedereen die een nieuwe zonnestroom installatie aan het net wil verbinden, moet kunnen aantonen dat deze voldoet aan de nieuwe eisen. Hoe dat gaat, is bepaald niet ingewikkeld: het enige wat moet gebeuren is dat tijdens de aanmelding op ‘energieleveren.nl' niet alleen de grootte van het systeem (in kiloWatt, kW) moet worden ingevuld, maar ook het merk en model van de omvormer.
Een productie eenheid van het type A volgens de 'Requirements for Generators'
Lijst met toegestane omvormers
Zolang het type omvormer er één is die is toegestaan, is alles in orde. Er is door de overkoepelende organisaties van netbeheerders (Netbeheer Nederland) een lijst gemaakt met daarop alle merken en modellen omvormers die aan de nieuwe eisen voldoen. U kunt de lijst (van 28 bladzijden lang!) hierdownloaden. Uiteraard staan alle omvormers die Zonnefabriek installeert, zowel van SMA als SolarEdge, en zowel de omvormers voor zonnepanelen als die voor batterijen, op de lijst. Deze verplichte registratie geldt overigens alleen voor nieuwe installaties; voor de bestaande Zonnefabriek installaties, van 12 jaar geleden tot nu, hoeft er niks te worden gedaan.
Leuk, zo’n nieuwe bureaucratische handeling, maar wat hebben we eraan? Wel, het doel achter de nieuwe eisen is om het net stabieler te maken. Ook nu er steeds meer decentrale opwek in het net terecht komt, moeten de netbeheerders ervoor kunnen blijven zorgen dat de spanning en de frequentie redelijk constant blijven. Gelukkig kunnen zonnestroom systemen daar een constructieve rol in spelen: ze brengen vaak juist méér stabiliteit in het systeem.
Zonnepanelen zorgen voor de balans
Hoe doen ze dat dan? Nou, een voorbeeld is de frequentie. In heel Nederland is de frequentie op het wisselstroomnet zo’n 50 Hertz; sterker nog, bijna heel continentaal Europa is aan elkaar verbonden in één groot ‘synchroon’ gebied waar de frequentie op hetzelfde peil wordt gehouden. De frequentie is niet altijd helemaal stabiel; wanneer er méér stroom wordt geproduceerd dan er op dat moment wordt verbruikt, stijgt de frequentie een beetje (naar bijvoorbeeld 50,1 Hz), en omgekeerd wanneer er meer wordt afgenomen dan opgewekt, dan zakt de frequentie een beetje. Vroeger werden omvormers voor zonnepanelen zodanig ingesteld, dat ze bij een bepaalde drempelwaarde, bijvoorbeeld 50,2 Hz, automatisch van het net afschakelden, om overbelasting te voorkomen. Maar als alle zonnepanelen installaties in Europa zich allemaal tegelijk van het net zouden scheiden, dan zou dat het elektriciteitsnet een behoorlijke dreun kunnen geven. En dat terwijl omvormers juist zoveel méér kunnen; ze kunnen bijvoorbeeld hun vermogen gradueel aanpassen aan de behoefte. Daarom is het dankzij de nieuwe regels nu zo, dat wanneer de frequentie te hoog begint op te lopen, alle omvormers in Europa stukje bij beetje minder vermogen invoeren waardoor het net rustig weer het evenwicht kan vinden.
Ook het beschikbaar stellen van blindvermogen is een manier waarop omvormers de balans kunnen helpen herstellen, maar dan meer op lokaal niveau. In Duitsland wordt van die eigenschap gebruik gemaakt om de problemen van hoge netspanning te verminderen. Ook bij ons zien we dergelijke problemen soms (tijdelijk) opduiken, zeker in het voorjaar; wellicht zullen onze netbeheerders de verschillende mogelijkheden van omvormers in de toekomst vaker op een slimme manier gebruiken. Zo helpen zonnepanelen-installaties, dankzij de omvormers, om het stroomnet juist méér, in plaats van minder stabiel te maken. En daarmee creëren we nog meer plek voor schone, hernieuwbare energie!
Kies een categorie
- Ik heb nog geen zonnepanelen
- Ik heb al zonnepanelen
Zoek uw vraag
Vul een steekwoord in om veelgestelde vragen te doorzoeken
Klik hier voor een overzicht van alle gebruikte termen, met van elke term een korte uitleg.
Begrippenlijst