Zonnepanelenweer juni 2023
Hoe was het weer in de afgelopen maand voor de zonnepanelen? Wat zegt dat over de opbrengst? En hoe verhoudt het zich tot voorgaande jaren?Op allerlei fronten zullen er records gaan sneuvelen dit jaar, en dat heeft alles te maken met het steeds extremer wordende klimaat. Het goed nieuws is dat de zon buitengewoon veel heeft geschenen in de maand juni, dat zal u niet ontgaan zijn. Volgens het KNMI hadden we maar liefst 328 uren zon gemiddeld over Nederland, véél meer dan het gemiddelde van 214 en ook véél meer dan juni 2022, terwijl dat óók al een bijzonder zonnige maand was. De zonnepanelen in Nederland hebben dan ook enorm veel stroom aan het net geleverd, en bijna iedereen had meer opbrengst in juni 2023 dan in alle voorgaande juni-maanden.

Juni 2023 was extreem zonnig (bron: KNMI)
Toch is het een beetje gek dat we in juni 2023 weliswaar méér opbrengst hadden dan in juni 2022, maar nou ook weer niet zóveel meer: Je zou misschien zeggen dat je met 17% meer zon-uren ook 17% meer opbrengst zou moeten hebben, maar dat was duidelijk niet het geval. Waarom eigenlijk niet?
Warmte en zonnepanelen: niet ideaal
De reden daarvoor was het andere record van deze maand: de temperatuur. Want met een gemiddelde van 19,4 C was juni niet zomaar een beetje warmer dan gemiddeld; nee, het was extréém veel warmer dan normaal. En warmte, daar houden zonnepanelen niet zo van.
Zonnepanelen hebben een zogenaamde negatieve temperatuurcoëfficiënt. Dat betekent dat ze net iets minder vermogen produceren als ze warmer worden. De precieze waarde verschilt per type zonnepaneel, maar ligt meestal rond de -0,3% per graad C. Als een paneel in de zon dit jaar 10 graden warmer was dan een paneel in de zon vorig jaar op dezelfde dag, dan zou dat betekenen dat het paneel dit jaar 0,3 x 10 = 3% minder vermogen zou opwekken. Bedenk daarbij dat zonnepanelen op het dak altijd een stuk warmer worden dan de omgeving: paneeltemperaturen van boven de 50 C zijn geen uitzondering!
12% minder opbrengst
Als voorbeeld geven we hier twee opbrengstgrafieken voor een systeem in Castricum, Noord-Holland. Links zie u de opbrengst op 11 juni 2022, rechts die op 11 juni 2023. Op beide dagen scheen de zon volop, maar het verschil was dat de gemiddelde maximum temperatuur volgens het KNMI in 2022 22 C was, terwijl die in 2023 30 C was.

Hetzelfde systeem op dezelfde dag in twee opeenvolgende jaren: in 2023 twaalf procent minder opbrengst vanwege de temperatuur
Op het eerste gezicht lijken beide grafieken min of meer hetzelfde, maar als je goed kijkt zie je dat de piek links een stukje hoger ligt dan rechts (we hebben een rode lijn toegevoegd om dat duidelijker te maken). Het resultaat is dat de uiteindelijke opbrengst over de gehele dag op 11 juni 2023 12% lager lag dan in 2022, ondanks het feit dat beide dagen volledig wolkeloos waren.
Al bij al was juni 2023 nog altijd een topmaand voor de panelen, maar met iets normalere temperaturen was het nog veel beter geweest. Helaas is dat wat als ‘normaal’ beschouwd kan worden, niet meer hetzelfde als voorheen. Hoe de tweede helft van het jaar eruit gaat zien is daarom niet te voorspellen, maar de opbrengst van deze maand; die kunt u alvast in uw zak steken!
