Thuisbatterijen: hoe kunnen we ze het beste gebruiken?
De markt voor thuisbatterijen zal de komende jaren sterk groeien, zo is de verwachting. Dat komt doordat batterijen voor allerlei nieuwe functies kunnen worden ingezet, zoals de spotmarkt voor stroom en de handel in onbalans. Wat houdt dat precies in?Bij Zonnefabriek kunt u ze al een aantal jaar aanschaffen, maar tot nu toe liep het nog niet echt storm met die thuisbatterijen. De salderingsregeling maakte van het openbare net een soort oneindig grote batterij, waarin u al uw ‘teveel ‘ opgewekte stroom kwijt kon. Na zonsondergang haalde u uw stroom weer uit datzelfde net zonder daarvoor ook maar een cent extra te hoeven betalen. Met zo’n systeem was het voor de meeste klanten moeilijk om de investering in thuisbatterijen te rechtvaardigen.
Maar inmiddels is de situatie helemaal anders. Ten eerste hebben alle energieleveranciers terugleverkosten ingevoerd voor mensen met zonnepanelen. Vanwege deze terugleverkosten is wat u betaalt voor elke kWh afgenomen stroom tegenwoordig gemiddeld zo’n 12 cent duurder dan wat u terugkrijgt voor de teruggeleverde stroom. Hiermee wordt het interessanter om de eigen stroom zoveel mogelijk zelf op te slaan.
Wie die terugleverkosten wil omzeilen, kan kiezen voor een dynamisch energiecontact. Met zo’n contract wordt u afgerekend op basis van de uurtarieven voor stroom. Op momenten dat iedereen tegelijk zonnestroom invoert in het net, zijn die tarieven laag. Op momenten dat iedereen juist veel energie afneemt, zijn ze hoog. Daarom loont het juist ook voor mensen met een dynamisch energiecontract om de stroom tijdelijk op te slaan en pas later te gaan gebruiken.
Slim handelen op de markt met dynamische tarieven
Maar zo’n dynamisch contract biedt nog een veel interessantere optie. Tot nu toe waren de meeste batterijsystemen zo ingesteld dat ze hun stroom alleen maar konden afgeven binnen de woning, en niet konden terugleveren vanuit de batterij naar het net. Tegenwoordig kunnen ze dat wel, en daarmee kunt u als het ware handelen op de markt: u laadt de batterijen op met stroom uit de zon of uit het net wanneer de tarieven laag zijn, en levert het een paar uur later weer terug aan het net als de stroom duur is. Bijvoorbeeld: u heeft een 10 kWh batterij die u oplaadt tegen een stroomprijs van 16 cent per kWh, en u leegt de batterij even later als de prijs is gestegen tot 30 cent: zo verdient u even snel 14 cent x 10 kWh = €1,40 (zonder rekening te houden met verliezen in de batterij). Door dit dagelijks en soms zelfs meerdere keren per dag te doen, kunt u al gauw honderden euro’s per jaar verdienen. Strikt genomen hoeft u hiervoor niet eens zonnepanelen op het dak te hebben!
Nòg slimmer: batterijen in de ‘onbalans markt'
En er is zelfs een nòg lucratievere manier om uw batterijen in te zetten: de onbalans markt. Op deze virtuele marktplaats handelen energiebedrijven onder andere in batterijcapaciteit. Dat doen ze om daarmee het geld dat ze moeten betalen aan de overkoepelende netbeheerder van het hoogspanningsnet, TenneT, zo laag mogelijk te houden. TenneT zorgt ervoor dat op het stroomnet de vraag naar elektriciteit en het aanbod daarvan met elkaar in balans blijven. Dat doen ze door aan alle partijen die in elektriciteit handelen te vragen om hun plannen voor aanbod en afname van stroom elke dag voor de volgende dag door te geven. Deze inschatting dient als basis om de totale planning van de energiestromen van die dag op te maken.
De werkelijkheid wijkt echter altijd een beetje af van de inschatting vooraf. Er kan op een bepaalde plek meer vraag naar elektriciteit plaatsvinden dan verwacht, terwijl op andere plekken er misschien meer stroom wordt opgewekt dan was voorzien. Als dat gebeurt dan moet TenneT de boel weer in balans brengen. Dat doen ze dan door bijvoorbeeld aan een energiecentrale te vragen om even extra veel stroom te produceren of om juist even snel uit te gaan, of door aan grote industriële afnemers van stroom te vragen om hun stroomvretende activiteiten tijdelijk op een laag pitje te zetten.
Energiecentrales en bedrijven die hieraan meewerken, willen daar natuurlijk wel voor worden gecompenseerd, want het kost geld. Daar moeten de partijen die een inschatting aan TenneT hadden ingediend (de zogenaamde ‘Programma Verantwoordelijken’) voor betalen. Hoe minder goed hun voorspelling overeenkwam met de werkelijkheid, des te meer moeten ze betalen, als een soort boete.
Die Programma Verantwoordelijken hebben echter ook een mogelijkheid om hun boetes te verminderen: batterij-opslag. Zodra de werkelijke afname of invoer van stroom te ver dreigt af te wijken van de voorspelling, kunnen ze batterijen gaan op- of ontladen, om daarmee de afwijkingen weg te strijken. Als dat lukt kunnen ze daarmee veel geld sparen. Daarom is de inzet van batterijen hun best wat waard, en zullen ze daar graag wat voor over hebben.
Mensen met thuisbatterijen kunnen toestemming geven aan Programma Verantwoordelijken om hun systemen tijdelijk te gebruiken voor die onbalans markt. Ze kunnen zo behoorlijk wat geld verdienen! Zelfs voor relatief kleine systemen kunnen de verdiensten al snel oplopen tot boven de €80 per maand.
Hoe pakt u zoiets aan?
U ziet het: door te handelen op de spotmarkt voor elektriciteit en op de onbalans markt kunt u een interessant voordeel halen uit uw thuisbatterijen. Maar hoe pakt u zoiets aan, en hoe kiest u de beste strategie om de batterij in te zetten?
Gelukkig hoeft u hier zelf niks voor te doen: er bestaan slimme stuurprogramma’s die de prijzen op de spot- en onbalansmarkt in de gaten houden en de batterijen voor u aansturen zonder dat u er omkijken naar heeft. Zonnefabriek is bezig met een pilot project waarbij we bij een aantal klanten batterijen hebben geplaatst die door een slim algoritme worden aangestuurd. Dat algoritme bepaalt of de batterij voor het ene of het andere doel wordt ingezet, afhankelijk van wat op dat moment de meeste financiële waarde biedt. De eigenaar van de batterij kan alles volgen op een app en ziet precies hoeveel geld het systeem hem of haar heeft opgeleverd.
De pilot in 3 fasen
Pilotklanten werven
Algoritme testen
Thuisbatterij met algoritme gaat live
De komende weken en maanden zullen we evalueren of dit proces naar verwachting werkt. Bij positieve resultaten kunnen we het vervolgens aan al onze klanten gaan aanbieden. Wij zijn alvast enthousiast want we geloven dat er voor thuisbatterijen een mooie toekomst in het verschiet ligt. Zodra we zekerheid hebben dat het systeem stabiel en financieel interessant is, zullen we het voor meerdere klanten gaan uitrollen. Kijk hier voor meer informatie en houd de nieuwsbrief in de gaten, want eind deze zomer weten we meer!