De Volkskrant waarschuwt over gebrekkige recycling van zonnepanelen

De Volkskrant van 22 mei belichtte de problemen bij het recyclen van zonnepanelen. Een onderzoeker van TNO legde uit dat de huidige zonnepanelen moeilijk uit elkaar te halen zijn, waardoor hergebruik van de materialen lastig wordt. Het resultaat is dat afgedankte zonnepanelen op een vrij basic manier worden verwerkt en vaak eindigen als simpele ‘wegverharder’.

Zonde van alle nuttige materialen die erin zitten; als je die eruit kon halen zou je ze op een veel beter manier kunnen benutten. En daarnaast werd gezegd dat er in de afgedankte panelen ook gifstoffen zitten zoals lood en PFAS (Poly- en Per-FluorAlkyl Stoffen), die vervolgens in het milieu terecht komen.

Reden voor ons om eens te kijken hoe het bij Zonnefabriek zit: Wat zit er allemaal wel en niet in onze zonnepanelen, en wat doen we ermee als ze aan het eind van hun bruikbare leven zijn?

Lood en PFAS

Volgens de TNO onderzoeker zit er in de meeste panelen lood dat gebruikt is bij het solderen. Dit zou vervolgens na het ‘vershredderen’ (het door een shredder halen om het paneel af te breken) in het milieu terecht komen. Bij Zonnefabriek gebruiken we echter voornamelijk zonnepanelen van SunPower. In de panelen van dit A-merk wordt absoluut geen lood gebruikt! Met SunPower zonnepanelen van Zonnefabriek draagt u dus in ieder geval niet bij aan dit probleem.

Dan PFAS: dat is een problematisch materiaal waar we recent steeds vaker van horen. Het staat ook bekend als een ‘forever chemical’ omdat het niet of nauwelijks afbreekbaar is: als het eenmaal in het milieu terechtkomt, dan blijft het daar voor altijd. Ook in het menselijk lichaam kan PFAS zich ophopen, en tot allerlei gezondheidsproblemen (zoals kanker) leiden.

Voor SunPower zonnepanelen is het gemakkelijk te achterhalen wat er precies in zit. Als voorlopig enige zonnepaneelfabrikant ter wereld doet het mee aan het ‘declare’ programma van het ‘International Living Future Institute’, waarin bedrijven vrijwillig de bestanddelen van hun producten publiceren en daarmee proberen te bewijzen dat er geen schadelijke zaken in zitten. De Maxeon zonnepanelen staan ook op die lijst. Dankzij die lijst kunnen we zien dat er voor SunPower panelen geen gebruik gemaakt wordt van PFAS, maar in plaats daarvan polyethyleen: alweer een geruststelling.

SunPower geeft op de datasheets van de panelen aan dat ze loodvrij zijn, dat ze alle bestanddelen publiekelijk bekendmaken en dat de producten 'cradle-to-cradle' gecertificeerd zijn

Gemakkelijk uit elkaar halen

In een ideale wereld zouden alle elektrische apparaten zodanig in elkaar gezet moeten worden dat alles wat erin zit, er weer gemakkelijk uit kan worden gehaald wanneer het toestel afgedankt wordt. Dit is ook een belangrijke boodschap van het Volkskrant artikel. Wetenschappers bij TNO bouwen aan een zonnepaneel dat enerzijds wel goed bestand is tegen de elementen en dus tientallen jaren intact blijft, maar waarvan anderzijds toch aan het einde van de levensduur de bestanddelen gemakkelijk uit elkaar kunnen worden gehaald.

Sunpower zonnepanelen beschikken over het ‘Cradle-to-Cradle’ bronze certificaat. In principe kàn er een heleboel materiaal van het paneel worden gerecycled, maar in de praktijk gebeurt dat in Nederland bijna niet. Zoals in het Volkskrant artikel staat, worden afgedankte zonnepanelen opgehaald door de Stichting Open en vervolgens verpulverd. Hierbij komen er weliswaar geen gifstoffen vrij, maar het is toch een beetje zonde dat materialen zoals zilver niet een betere bestemmingen krijgen dan wegverharder.

In Nederland zorgt de stichting Open voor het ophalen en recyclen van afgedankte zonnepanelen

Betere recycling is wel al mogelijk, maar op dit moment is het nog niet rendabel om een hele fabriek voor recycling van zonnepanelen op te tuigen: er zijn nog gewoonweg niet genoeg kapotte panelen. Zonnefabriek is één van de oudste aanbieders van zonnestroom systemen in Nederland, en in de 13 jaar sinds de oprichting hebben we duizenden woningen van panelen voorzien. Maar met kapotte panelen hebben we nog maar weinig te maken gehad; af en toe ééntje hier of daar die door extreme hagel of rondvliegende dakpannen is beschadigd, maar het zijn minimale hoeveelheden. Stichting Open haalt de zonnepanelen bij ons op voor de recycling, maar die komen pas als we er minstens 20 hebben verzameld. De teller staat al maanden op slechts negen...

Pas over een aantal jaar zullen er echt noemenswaardige volumes van afgedankte zonnepanelen beschikbaar komen. Op dat moment wordt het de moeite waard om fabrieken op te tuigen om de boel goed te recyclen. Tot die tijd blijft het nog een beetje behelpen, maar in elk geval zullen uw Sunpower zonnepanelen, mocht er ooit één kapot gaan, de wereld om ons heen niet vergiftigen.

Kapotte zonnepanelen in de loods van Zonnefabriek. Nog niet genoeg om opgehaald te worden..