Hoeveel zonnepanelen heeft u nodig?

In het geval u heel veel ruimte heeft op het dak, is het belangrijk om zo mogelijk het totale vermogen van de zonnepanelen af te stemmen op uw verbruik, zodat uw opbrengst en afname met elkaar in balans zijn. Vaak is voldoende schaduwvrije ruimte echter de limiterende factor.

Laten we eens kijken waar u rekening mee moet houden bij het bepalen hoeveel zonnepanelen voor uw omstandigheden het beste zou zijn.

Afname en Teruglevering

Wanneer u gaat berekenen hoeveel zonnepanelen u nodig heeft, is het verstandig om in elk geval de teruglevering aan het net en de afname van stroom ongeveer met elkaar in evenwicht te brengen. Als u over het jaar genomen, méér teruglevert dan u afneemt, dan wordt u een ‘netto-producent’ van energie. In dat geval zal uw energieleverancier u minder betalen voor elke teruggeleverde kWh (kilowattuur): De salderingsregeling geldt niet voor de hoeveelheid energie die u ‘teveel’ produceert.

Daarom is het van belang om eerst te bepalen hoeveel zonnepanelen u maximaal zou kunnen plaatsen om geen netto-producent te worden. Hiervoor is uw jaarlijkse afname van stroom belangrijk. U vindt deze op de jaarnota van uw energieleverancier. Ter vergelijking: Een gemiddeld Nederlands gezin gebruikt per jaar ongeveer 3500 kWh aan stroom.

Hoeveel stroom verbruikt u nu?

Sommige mensen verbruiken minder stroom, maar sommigen ook veel meer. Dat kan van een hoop factoren afhangen, zoals elektrisch koken (bijvoorbeeld met een inductiekookplaat), elektrisch verwarmen (bijvoorbeeld met een warmtepomp) en elektrisch rijden. Let op: Als u in de nabije toekomst overweegt om bijvoorbeeld een elektrische auto aan te schaffen, dan kunt u daar alvast rekening mee houden bij het bepalen van hoeveel zonnepanelen u nodig heeft.

Wanneer u weet hoeveel stroom u denkt in een jaar nodig te hebben, kunt u de hoeveelheid zonnepanelen daarop afstemmen. Dit gaat als volgt:

-          Eerst berekent u voor uw soort dak de specifieke opbrengst die zo’n dak kan leveren (in kWh/kWp/jaar)

-          Vervolgens berekent u hoeveel piekvermogen u nodig zou hebben (in kWp)

-          Tenslotte bekijkt u hoeveel zonnepanelen nodig zijn om dat piekvermogen te halen

Specifieke opbrengst

De specifieke opbrengst is een maat voor hoe gunstig uw dak is voor het opwekken van zonne-energie. Deze maat is bruikbaar voor het bepalen hoeveel zonnepanelen u nodig heeft. Een dak op het zuiden met een mooie hellingshoek van 30 graden en geen schaduw van bomen, kan rekenen op een specifieke opbrengst van ongeveer 875 kWh/kWp/jaar. Hoe meer u afwijkt van de ideale oriëntatie en hellingshoek, des te lager wordt de specifieke opbrengst.

In onderstaande tabel kunt u aflezen hoeveel uw specifieke opbrengst afwijkt van het ideale.

Hoe werkt het? De witte cirkels corresponderen met de hellingshoek van de panelen. Deze lopen uiteen van 10 graden (bijna plat) tot 90 graden (oftewel: verticaal). De getallen langs de rand van de schijf corresponderen met de oriëntatie van de panelen. Staat uw dak bijvoorbeeld op 45 graden vanaf het zuiden (oftewel: precies naar het zuid-westen gericht) en is uw hellingshoek 30 graden, dan komt u precies op de witte stip uit. Volgens het kleurenschema zit u dan op 95% van de maximale instraling. Voor de specifieke opbrengst betekent dit dat deze 0,95 x 875 = 831 kWh/kWp/jaar zal zijn.

Voor platte daken geldt dat de panelen vaak op een hellingshoek van zo’n 15 graden worden geplaatst.

Van specifieke opbrengst naar hoeveel zonnepanelen

Om nu uit te rekenen hoeveel piekvermogen aan zonnepanelen u maximaal nodig heeft, gebruiken we uw energieverbruik (in kWh) en uw zojuist bepaalde specifieke opbrengst. Door deze door elkaar te delen, kunnen we berekenen hoeveel piekvermogen u maximaal nodig heeft: Hieruit volgt de hoeveelheid zonnepanelen die u nodig heeft.

Als we als voorbeeld een gemiddeld huishouden nemen met een jaarverbruik van 3500 kWh, met een dak op het zuidwesten en een hellingshoek van 30 graden zoals hierboven (en daarom met een specifieke opbrengst van 831 kWh/kWp/jaar) , dan volgt hieruit dat het maximale piekvermogen gaat zijn: 3500/831 =  4,2 kWp, oftewel 4200 Wp (Wattpiek).

Nu gaat het erom om uit te rekenen hoeveel zonnepanelen nodig zijn om dit piekvermogen te halen: Dat hangt af van het piekvermogen van de zonnepanelen. U deelt het totale piekvermogen door het piekvermogen per paneel, en u komt uit op het aantal zonnepanelen dat u nodig heeft.

Er bestaan veel verschillende soorten zonnepanelen met verschillende piekvermogens. De standaard zonnepanelen van nu hebben een piekvermogen van 265 tot 275 Wp, en de hoog-rendements panelen van bijvoorbeeld SunPower hebben een piekvermogen 327 tot 360 Wp.

Stel dat het gezin uit ons voorbeeld kiest voor de SunPower zonnepanelen van 327 Wp. We delen het maximale piekvermogen van 4200 dat we zojuist hebben berekend door 327 en komen daarmee uit op 12,8 zonnepanelen. Afgerond betekent dit dat het gezin maximaal 13 zonnepanelen nodig heeft.

Hoeveel zonnepanelen passen er eigenlijk?

We weten nu hoeveel zonnepanelen er nodig zouden zijn, maar past dit aantal ook op het dak? De afmetingen van de panelen en van het dak bepalen hoeveel zonnepanelen er op het dak passen. Als de oppervlakte van het dak beperkt is, dan kunt u denken aan panelen met een hoger rendement om zoveel mogelijk vermogen te kunnen plaatsen.

De afmetingen van zonnepanelen zijn meestal  zo’n 1 meter breed bij 1,65 meter lang (zie ook de afmetingen van zonnepanelen). Op sommige daken staan er allerlei obstakels zoals pijpjes en schoorstenen die schaduw werpen en daardoor invloed hebben op hoeveel zonnepanelen er in totaal op het dak passen. Er bestaan echter ook manieren om de invloed van een beetje schaduw te beperken, waardoor er ook op minder gunstige plaatsen toch zonnepanelen kunnen worden geplaatst. Zo hangt de hoeveelheid zonnepanelen die u kunt plaatsen minder af van de schaduwvrije ruimte.