Het edge of cloud effect

Grillige pieken en dalen

Op zulke dagen zien we het vermogen langzaam oplopen naar een hoge waarde en vervolgens weer afnemen aan het einde van de dag: een perfecte bult is het resultaat. Op dagen met afwisselend zon en wolken ziet de opbrengstgrafiek er echter heel anders uit: grillige pieken en dalen geven het beeld van een vermogen dat omhoog en omlaag schiet bij elke voorbijtrekkende wolk.

Wat je op de opbrengstgrafiek echter niet ziet, maar wel als je in ‘real-time’ op het display (of ‘smart screen’) van de omvormer kijkt, is dat er op dagen met zon en wolken soms sprake van extreme uitschieters lijkt te zijn. Op sommige momenten schiet het vermogen van laag naar zeer hoog, hoger nog dan op de wolkeloze dagen, om vervolgens weer snel terug te vallen. Dat fenomeen wordt wel het ‘edge of cloud’ (of ‘wolkenrand’) effect genoemd.

Tot wel 22% hoger dan normaal

Terwijl er een wolk voorbij trekt, liggen de panelen tijdelijk in de schaduw. De stroomproductie wordt een stuk lager, en daardoor loopt ook de temperatuur van de panelen snel terug. U weet inmiddels hoe sterk het verband is tussen de temperatuur van zonnepanelen en hun stroomproductie: koele panelen doen het beduidend beter.

Wanneer de schaduw van de wolk het paneel weer verlaat, doen zich heel kort twee bijzondere dingen voor: allereerst zijn de panelen nog relatief koel, en daarom zullen ze bij de eerste invallende stralen net iets méér stroom opwekken dan voordat de wolk voorbijtrok. En de andere bijzonderheid is, dat de zonnestralen die op het paneel vallen, niet alleen rechtstreeks van de zon afkomstig zijn maar dat er ook stralen zijn die reflecteren tegen de rand van de wolken. Het duurt maar heel even, maar in die korte tijd krijgt het paneel een extra grote hoeveelheid zon te verwerken. Onderzoekers aan de Universiteit van Wageningen hebben berekend dat de piek wel 22% hoger kan zijn dan normaal.

Zoals gezegd: het ‘edge of cloud’ effect duurt maar heel kort en is daardoor niet terug te zien op de totale opbrengstgrafieken, die meestal per 15 minuten de productie registreren. U kunt het alléén waarnemen indien u toevallig op het juiste moment naar de actuele opbrengst zit te kijken. Voor de totale productie van uw systeem is het niet zo van belang, maar mocht u toevallig ooit een opvallende toename in stroomproductie op een dag met voorbijtrekkende wolken hebben gezien, dan weet u nu hoe het komt!